4. Ертегіде, жай сөйлемнің түрлері мен олардың ажыратуларын кестедегі шеңберлерімен түсіріңдер. Жақты, жақсыз, жалаң

Тема: Түрлер мен ажыратулары

Түсірім: Жай сөйлемнің түрлері мен олардың ажыратулары болып табылады. Осы темада келесі жайлы ең басты ажыратулар көрсетіледі:

1. Жақты сөйлем: Бүкіл жастан жақтардың болуларымен жасалатын сөйлем.
2. Жақсыз сөйлем: Жақты сөйлемнің қарама-қарсы есімін ашқан жақынына сәйкес болмайтын сөйлем.
3. Жалаң сөйлем: 3 жасқа дейінгі адрестіктердің (мектебі) сөйлем.
4. Жайылма сөйлем: Жалаң сөйлемге қарсы жасалатын сөйлем.
5. Толымды сөйлем: Бөлек толым болымы бар сөйлем.
6. Толымсыз сөйлем: Бөлек толым болымы жоқ сөйлем.

Мысалы қолдану:

Белгіленген мәтіндегі сөйлемдерді ажыратуға болатын шеңберлерді табыңыз:

1. Сымбат - тынысқа шықса, жақтысу туралы бөлісіп өтеді. (жақты сөйлем)
2. Such an amazing day! (жақсыз сөйлем)
3. Менің атым Олжас. (жалаң сөйлем)
4. Тусау келгеніне көзі жайылма. (жайылма сөйлем)
5. Кешке теңге тәуелсіз сөз жоқ жоқ. (толымды сөйлем)
6. Алма алып келе беру керек. (толымсыз сөйлем)

Кеңес: Жай сөйлемнің түрлері мен олардың ажыратуларын ойлауға болады. Түрлер мен ажыратулар туралы өмірделуімізді қарастыру арқылы, сөйлемдерге шүлай жол беріліп отыр:

- Сөйлемді бөлек толым мен жинақтап анықтау үшін қолданыңдар.
- Арыспай сөйлемнің түрін анықтау үшін оны сөздердің такырыптарына көз жеткізіңдер.
- Жалаң сөйлемді анықтау үшін оның алып беру керек адрестіктерін білу қажет.

Өрекшелеу: Сынаманы орындаңыз:

Алматы - мəкəте - кош - жалаң - шалу
Шынжырау - Jazz Music - дың дəл - жақтысу - жайылма
Мына мектеп - бар - жайылма - синем - белгілемейді - толымды - сөйлем
Ана, әке - мекенге - келмейді - жақтысу - толымсыз - сөйлем