Спяшайцеся мы з братамі зноўку і прыходзіце на спартыўную пляцоўку. Скакаем, бегаем на волі, ніколі не стамляемся
Спяшайцеся мы з братамі зноўку і прыходзіце на спартыўную пляцоўку. Скакаем, бегаем на волі, ніколі не стамляемся. Спорт не любіць ляніх і кветліх. Захапляемся футболам, захапляемся хакеем - і ніколі не хвараем. Мой брат Арцём кажа ўдома: "Мы расцеіліся сілай! Спішыце, адкрываючы дужкі. Вызначце заканчэнні ў дзеясловах, форму якіх зьмянілі. Вызначце іх спражэнне".
08.12.2023 15:22
Описание:
Для изменения глаголов в прошедшем времени в белорусском языке нужно знать их начальную форму (инфинитив) и выбрать правильное окончание в зависимости от лица единственного или множественного числа. В данном тексте глаголы "спяшайцеся", "прыходзіце", "скакаем", "бегаем", "стамляемся", "любіць", "захапляемся", "хвараем" находятся в начальной форме.
Прошедшее время образуется путем добавления окончания "-лі" для лица единственного числа или "-лісьце" для лица множественного числа, а для отрицательной формы - "-лі не".
Прошедшее время проявляется в данном тексте в глаголе "расцеіліся". Окончание "-ліся" указывает на прошедшее время и на возвратную форму.
Дополнительный материал:
Слово "расцеіліся" в данном тексте имеет прошедшую форму глагола "расцеяцца" - "расцеіліся" означает, что мы распрощались с силой, устали.
Совет:
Для лучшего понимания прошедшего времени и изменения форм глаголов, рекомендуется изучить таблицу спряжения глаголов в прошедшем времени и отрабатывать примеры.
Упражнение:
Измените глаголы "бегаем" и "любіць" в прошедшем времени в единственном числе.
Пояснення: У даннай паэме ёсць некалькі дзеясловаў, формы якіх былі зьмененыя. Дзеясловы пры двух зьмяненьнях - "спяшайцеся" і "спішыце". У першым выпадку, дзеяслова "спяшацца" было ператворана на форму множнага ліку, таму што мы размаўляем з некалькімі асобамі: "спяшайцеся". У другім выпадку, мая хвалявая адказнасць, дзеяслова "спісаць" было застасавана ў форме множнага ліку: "спішыце".
Прыклад выкарыстаньня: Задайце пытанне: "Якую форму мае дзеяслова "спяшацца" у пэсні?" І пасьля адказвайце на пытаньне, зазначаючы, што форма мае дзеяслова "спяшайцеся".
Парада: Каб лягчэй зразумець зьмены формаў дзеясловаў, трэба звярнуцца да правілаў зьмены дзеяслоўных формаў у розных часоўй.
Уздзеяньне: Запішыце дзеясловы ў неправільных формах і запытайце школьніка, якой формай білі ёны зьмененыя. Напрыклад: "Спішыце, што даць можна. Якую форму мае дзеяслова "даць" у гэтым сказе?"