Сын есімдерді сөз құрамына талдау арқылы, САЗАН ШОРТАН ТЫРАН балықтарының жалпақтау, ұзындау және кішірек сөздерін
Сын есімдерді сөз құрамына талдау арқылы, САЗАН ШОРТАН ТЫРАН балықтарының жалпақтау, ұзындау және кішірек сөздерін қатыстыруға арналған қоңырауларды өзгерткіштейсіз ба?
11.12.2023 11:40
Пояснение: Қатыстыруларды өзгерткіштейу, сөз талдау арқылы жасалады. Сөз талдау - бұл сөздердің елеме бұрыншағы және кейінгісі сөздермен қатынасып тұрып, араласуын білдіреді. Қатыстыруларды өзгерткіштейу сөздердің келесі сипаттамаларымен айырмастан тұрып, маңызды айырмашылықтарын білдіреді:
1. Жалпақтау: Сөз талдауда сөзге қойылатын заттардының бәрі жасырын, елемендерін қамтита көтеру жолы болатын қатыстыруларды ойдан айырып отыратын сөз талдауы. Мысалы, «САЗАН» - «Ықырмалы», «ШОРТАН» - «Шөптілген», «ТЫРАН» - «Ішпелідей».
2. Ұзындау: Сөздің ұзындығына қатысты айырмаласу. Мысалы, «САЗАН» - «Орта», «ШОРТАН» - «Белгішек», «ТЫРАН» - «Үлкі».
3. Кішірек сөздері: Сөздердің келесі сөзі сипаттау. Мысалы, «САЗАН» - «Шоғыналас», «ШОРТАН» - «Қыса», «ТЫРАН» - «Кіші».
Мысал:
Сөз: САЗАН
- Жалпақтау: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек. (Ықырмалы)
- Ұзындау: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек. (Орта)
- Кішірек сөздері: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек. (Шоғыналас)
Сүйініс: Қатыстыруларды өзгерткіштейу талдау арқылы сөздерді айырып, жалпақтау, ұзындау және кішірек сөздерін көрсетеді. Қатыстыруларды өзгерткіштейу арқылы баламыз келесі создердің тасімаларын мәлімдеуге болады.
Жұмысты оқу үндеме:
Сөзді талдаңыз және анықтаңыз, басынан баслап, сөзге қойылатын белгілерді айтып беріңіз, артынан қатынасып қойылатын анықтамалықтарды көрсетілгеніне көз жеткізіңіз.
Сұрау:
Сөз: ТЫР*АН
- Жалпақтау: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек.
- Ұзындау: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек.
- Кішірек сөздері: Қатыстыруларды өзгерткіштей үргізу керек.