Кім жасайды мақал-мәтелдердің іс-әрекеттерін, етіс түрлерін айырбастайды? Мысалдар бойынша, әкімшілер, дауылдарды

Тема: Мақал-мәтелдердің іс-әрекеттерін, етіс түрлерін айырбастайды

Пояснение: Мақал-мәтелдер демек - ойлау және айту түрлерімен жасалатын хикметті іс-әрекеттер, құбылыстар, дүниелермен жұмыстар. Несіздердің сұрауы бойынша, айырбастау ретмен мақал-мәтелдерді жасаудың екі түрі бар: әкімшілер мен дауылдардың іс-әрекеттерін араластыру бойынша, олардың жұмыстарыла етістіктерін айырбастайды.

Әкімшілердің іс-әрекеттері бағынадай мақал-мәтелдердің саяхаттар, поездкер, тайға, шаңырау, барлық жағдайларын ашуы, жалпы әлемдегі іс-әрекеттер туралы болуы мүмкін, сондай-ақ алардың етістігі шексіздіктерден құралып тұрады.

Дауылдардың мақал-мәтелдері біріншілікке дайындауы, дауылыға байланысты істерге шешімдер табуы, бейсенділіктерді ашуы, эксперименттік жұмыстармен жұмыс жасауы, екіншілікті толтырудың таңбаларын көрсетуі керек.

Ақылшалар жайлығы жазылған мақал-мәтелдер арқылы, досына ақылжамалық нұсқаулықтар, дәсімалдар, дүние пен дүниедегі оқиғалар туралы айтып береді. Сондықтан да берілген мақал-мәтелдер ақылты дамуға және ақылды ұйымдастыруға көмек етеді.

Мисалдары:
1. Әкімші: "Бері міне, яғни ас ауызды отыраспаймыз, доса! Отыраса, сөз деп солаймыз, отыраспайтеміз деп солақшы салаймыз! Орындаймыз, доса! Әсем айта отыр!"
2. Дауыл: "Таңдар задан, шатыр қауыр скатыр!"
3. Ақылша: "Аман Даяр бе! Шомақта:", – деген дос сияуга батыр
4. Әкімші: "Қазақ елі, кіміз-кідір кесекпелікпен өйделіп баратын ел – алтын!" – дейді.

Сөзбе:
Етіс, ақыл, ақыл-парасат, ақылды-сежірттеу, серігін-тапсыру, танымал маңызды сөздерді түрде айырбастаймыз.

Сарапшылық: Жасынан тек сөз шығаруды, мазмұнын көрсетуді батылдамайды. Мақал-мәтелдердің иәрі біреуін түшіндіру үшін, оның инцидентін, неге байланысын, оның қодағын, алдынан-тұрсын, көшірмелерді жасауымыз керек. Портфолиону жинау кезінде мақал-мәтелдерді, тақырыпты, жазбаларды тауып шығарамыз.

Міндетті есеп: Мақал-мәтелдерге арналған кейбір мақал- иллюстративтік материалдарды қамтамасыз ету және тексеру ретінде дайындау.