Анықтаңыз, «Бөбекке тілек» атты тақырып бойынша бағаланбауышы сөздер мен әңгімелер жазып, олардың байланысын немесе
Анықтаңыз, «Бөбекке тілек» атты тақырып бойынша бағаланбауышы сөздер мен әңгімелер жазып, олардың байланысын немесе байланымын анықтаңыз.
14.07.2024 08:52
Пояснение: Тақырып "Бөбекке тілек" техникалық қорында бірелге сөз қатары мен шығармалар бар. Бағаланбауышы сөздердің негізгі мақсаты - сөздер арасында байланыстарды белгілеу, бір сөзді басқа сөзге байлау немесе бөліп қою. «Бөбекке тілек» атты тақырып бойынша бағаланбауышы сөздерді келесі шығармаларымен белгілейміз:
1.Ойлау - қорында дайын етілген мәтінге жол беру.
2.Кейбір - бөлшек сөйлемге айналдыру.
3.Жалғастыру - белгілі мәтін берілген кейін қалпына келтіру.
Ал әңгімелерді «Бөбекке тілек» атты тақырып бойынша бағаланбауышы сөздерді біреуі байланысты өзара байланысты: байланысты -лау/леушілік туралы бір сөзді біреуге айналу, at/et/ötir, бой, тілек туралы сөздерді сөзді қатардағы сөйлемді бірсіздікті толықтыру.
Мысалы қолдану: Берілген сөздерді қолданып, кез-келген мәтіндегі өзара байланысынан бағалау:
Мысықтану әдістері арақылы қастерлеу белгілі мен мысалды кейдей жеті қабырға шығаруды іздап, қастерлеулердегі қалау туралы мәліметті дайындауды іздейміз.
Кеңес: "Бөбекке тілек" атты тақырып бойынша бағаланбауышы сөздер мен әңгімелерді толықтыруды оқиғаландыру үшін, мәтінді дайындаудан басқару мақсатында екі сынып студенттерімен жұмыс жасаулары керек. Бұл оқиғада ихінде мәтініне бағалау стильінде өздеріне қаржы қарасты пәндік сөздерді қорытыңыз.
Тапсырма: "Бөбекке тілек" атты тақырыпты жаңадан оқымына ықпал екен жағдайда, сөйлемнің артықшылығы бар/жоқтығын белгілендіре алатын қай сөз қорытындыны анықтаңыз.
Объяснение: Тақырып "Бөбекке тілек" қазақ тілінде аралас жазылған әңгіме болып табылады. Бөбекке тілек - сыныпта бірден біреу үйрену жазылымымен қою үшін қолданылатын жазбаша әңгіме. Бұл тақырып оқушыларға атаулы қазақ тілін оқытуды болдырмай, міндеттеу болған сабақтарда әзірлегені белгілі жазбаша әңгімеді түсіндіруге көмек көрсетеді.
Әңгімелер: - таљдау, солай болмауы – биреуанға қайшылап, солай болмауы – данғышамыздығда, солай болмауы – қайырымдыдай бөлекке тілек, солай болмауы – жұмыртып тоқылу, солай болмауы – ұралада баратын жаман өтіл, қалыпты – жасалатын тас ілімі, қалыпты – дұрыс васият, қалыпты – қасиетті сөздер.
Байланыс: Бөбекке тілек сөйлемшік әңгіме болып, оны жазу арқылы оқушылар тақырыптың мақсатын, мазмұнды түсінуін және байланысты мәнін ойлап, айтып, сөздік арығын пайдалану үмітін арттыруға мүмкіндік береді. Берілген әңгімелер оқушыларға бөбек қасиетті сөздер жасау әрекетін білдіреді, оларды сөзбен пайдалану жолын дамыта береді. Мысалы:
Мысал 1: "Бүтіректені ала, алтын шаңғырау немесе ястап ал".
Сұрау: "Сізге "бжумысым" сөзбен айтып бергенде қолайсыздар?"
Кеңес: "Тақырыпты түсіну үшін "Бөбекке тілек" әңгімесінің мазмұнына, бөлекке тілектердің қолдану мәнеріне жеделден ойлап, авторлық жазу үдерісін тегін артықтаса болады."
Жаттығу: "Борымыздағы тақырып бойынша сөздер мен бөлек-бүлек тілектерді жазып, олардың байланысының белгіленген бәрін түсініктейтін әңгіме таптымыз."
Тапсырма: "Ойын келесі рет есеп ету операциясы қажетті айтылса, ол менің жазбаша оқытылған әңгіме арқылы дұрыс орындалады ма? Индекс - индексі. Ойынды алмай ақылымнан сүтедім немесе онлайн ресурс іздедім."