4. Орфографиялық принциптерге сәйкес сөздерді бөліп жазыңдар, 1) морфологиялық принцип 2) фонетикалық принцип
4. Орфографиялық принциптерге сәйкес сөздерді бөліп жазыңдар, 1) морфологиялық принцип 2) фонетикалық принцип 3) тарихи-дәстүрлі принцип: жазса, сенбі, фестиваль, түнгі, қашанғы, жарқабақ, орынбасар, көзбе-көз, тауып, қан қызыл, құлағы, бозжусан, көк дөнен, жүрегі, белбеу, керек екен, қолғап, самауыр, шәйнек, пәуеске, бөрене, пайда, хат, ес жоқ, жеребе, халық, шкаф, гауһар, бес жыл, он қап, жиһан, қаһарман, колхоз, гео- метрия, ауа, сәнқой, досжан, жанкешті, тасжол, стақан, дүй- сенбі, қарлығаш, ашудас, сөзжасам, бозкөде, бозша, бүгін, жаздыгүні.
11.12.2023 03:14
1) Морфологиялық принцип: бұл принцип негізінен соң сөздерді мазмұндыққа бөлу максатын аталады. Сіз сөздерді морфологиялық бөлікке бөлу керек. Мурдактың сөйлемінде затты жан тасымалдауы керек (хат, орын, бес). Бұрынғы балалар (түнгі, бірінші) - (орын, көзбе), бүргеме көтергіштер (белбеу) - (бел),
ені ортасымен қойылатын (бозкөде) - (көде), жапсырмайтын (аталар, бала) - (бозжусан, бұрын) болатын сөз.
Пример использования: бөліп жазыңдар сөздерді (орынбасар, белбеу, бозкөде).
2) Фонетикалық принцип: фонетикалық бөлігіне сөздерді бөлу максатын аталады. Сөйлемнің некесін сәйкестеу сөйлесуге мүмкіндік беру керек (қашанғы, керек екен). Сес жүйесінде ауыстырылуы керек (сөзжасам) - (жас),
қызыл дыбыстарының жапсырмайтын дыбыстарына қарай аястардың арасына коятын бе (көк дөнен) - (дөнен).
Пример использования: бөліп жазыңдар сөздерді (жарқабақ, сөзжасам).
3) Тарихи-дәстүрлі принцип: орфографиямен байланысты принцип. Фонетикалық принципте көзге көрінбейтін мәселелерге сөздерді бөліп жазу максатын аталады (тауып, құлағы, гауһар).
Пример использования: бөліп жазыңдар сөздерді (қарлығаш, бос, ауа).
Совет: Орфографиялық принциптерді дұрыстауды оқудан бастап, сөздер не билікті бұздарды дұрыс білу бойынша біліміңізді көтеру үшін сөздермен жаттығу басымды ұйымдастырпын.
Упражнение: Қандай орфографиялық принципке байланысты сөздерді бөліп жазу керек: (дүй- сенбі, құлағы, тасжол, жиһан, досжан).