16-тапсырма. Көрсетілген сөйлемдің ішінде Абайдың қарасөзіндегі ерекше құнымдылықтарды анықтаңыз. Осы сөйлемнің сабақ

Тема: Абай карасөзіндегі ерекше құнымдылықтар

Объяснение: Сөйлемде Абайдың карасөзінде ерекше құнымдылықтарды анықтау керек. Абайдың карасөзі ауызша-тілділік нұсқауларына сай келтірілген, ол сөзді күтпеген арналған тақырыпқа байланыстырылған болуы мүмкін. Мысалы, Абайдың сөзі "Бірінші мәңгілік ертеңі, ін болмас енекелері" тақырыптарынан біріне қатысты пайда болған болатын. Ендеше, оның карасөзі "Алмас" атты пен достарының "денсаулық жылдам осызды" тақырыпты електіру үшін пайда болған. Сондықтан, Абайдың карасөзі мәтіндегі жаңа, өзіндік дамуды қажет ететін ерекше құнымдылықтарды пайдалану арқылы Абай тақырыбынан байланысты клас әдістемейді жасап алуға көмек көрсету.

Например: Абайдың карасөзінде "күнге" сөзі мен "айқын" сөзі біріне қатысты пайда болган. Абайдың карасөзін жасалған тақырып "ақылы адам саяхаты" атауымен атауланған болса, олда "күнге" сөзі "аман күнге үзілу" және "айқын" сөзі "берлікті ай бритмесу" туралы шығармаларға көрсетуліде. Бұл сөздер осы тақырыпты байланыстырушы және бір батырма сызатын карасөздер.

Совет: Абайдың карасөзіндегі ерекше құнымдылықтарды түсіну үшін, Абайдың өзіндік өмірге қараса, оның мәтіндегі мағынасы мен мақсаты бойынша ойлану керек. Сөздерді қуаңыз, сөздердің жинағын алыңыз, сөздермен байланысты келтірілген сондықтан-солай, бейнеленген сөздерді анықтаңыз. Бұл адамгершіліксіз түрде сөйлемнің түрлерінің түсіндіруіне көмек көрсетеді.

Дополнительное упражнение: Абайдың карасөзінде "түс" сөзі мен "век" сөзі қай бөлімге қатысады? Анықтаңыз және осы сөздерді қолданып, карасөздік сөйлем жасаңыз.

Тема: Абай карасөзіндегі құнымдылықтары

Пояснение: Абай карасөзіндегі ерекше құнымдылықтарды анықтау үшін, осы сөйлемнің бүтіндігін басынан алып, сөздік аударма бірліктерін тексереміз. "Отыз екінші сөз" - бұл екі сөз, оның арасында саған жақсы ұстаздармен оқыған. Осы сөйлемде мына қалта мөлшерлер аталады: "екінші" - сан, "отыз" - сан, "жәрдем" - сұрақты, "оқыған" - сан. Абай карасөзінің құнымдылықтарының бұл жәрдемге жауап беруі, айта касиеттерге негізделуі, ақыл қаңдарын сақтая білуі сияқты, ғылым мен ақыл сақтайтын мінезді сақтап қою арқылы кенеттен отыз екінші сөзге зерделмейді. Абай карасөзі міндетті түрде құндайды ерекше арқылы ашылатады, сондықтан оқушыларға Абай карасөзін көп шығармай отыратында, мінез түсіндіру арқылы анықталатын үшін айтпауларын қуптау керек.

Мысалы: Жаттығу сұраған жағдайда, оқушы Абай карасөзінде "отыз екінші сөз" дегенді түсінуі керек. Ол өзінің зерделенген сөздерді тексереді және бұл сөйлемдегі ерекше сөздік аудармалар үшін талаптарды анықтайды. Сондықтан, ол сөйлемді оқыған және оқу материалдарына басынан алып, оқушы абай карасөзінің құнымдылықтарын түсінеді.

Совет: Абай карасөзіндегі құнымдылықтарды түсіну үшін, Абай әдебиетімен, Абай жастарының ζүріптесін болу жайлы әлемге қалай жеттігі туралы əңгімелілік аясыз көрсетулерді оқыңыз. Сондықтан, Абай және Абай карасөзіндегі құнымдылықтарды анықтау үшін, әлемдік мәдениетке шынымен хақындыдай арналасатын дағдыларды оқыңыз. Абай карасөзінде шығарылатын мәселелерге қанағаттаныйсыз жиынттерді іздеп, оларды міндетті дептеп, түлектерді дерттен азатта аласыз.

Дополнительное упражнение: Абай карасөзіндегі құнымдылықтарды анықтаңыз.