Літаратура
1. Што азначаюць тэрміны паэзія і проза , лірыка і эпас ? Параўнайце і адзначце падабенства і адрозненні паміж імі
1. Што азначаюць тэрміны "паэзія" і "проза", "лірыка" і "эпас"? Параўнайце і адзначце падабенства і адрозненні паміж імі.
2. Растлумачце значэнні тэрмінаў "тэма" і "ідэя". Падмацуйце адказ разважаннямі пра вывучаныя ў раздзеле творы. Як гэтыя тэрміны выяўляюцца ў творах розных літаратурных родаў? У якіх творах ідэя падаецца самім аўтарам, а ў якіх яе трэба "вывесці" самому чытачу?
3. Знайдзіце прыклады аповеду, апісання, партрэта, пейзажу, дыялогу, маналогу ў аналізаваных творах і пакажыце, у якім родзе літаратуры яны часта сустракаюцца, а ў якім - практычна не сустракаюцца. Чаму?
2. Растлумачце значэнні тэрмінаў "тэма" і "ідэя". Падмацуйце адказ разважаннямі пра вывучаныя ў раздзеле творы. Як гэтыя тэрміны выяўляюцца ў творах розных літаратурных родаў? У якіх творах ідэя падаецца самім аўтарам, а ў якіх яе трэба "вывесці" самому чытачу?
3. Знайдзіце прыклады аповеду, апісання, партрэта, пейзажу, дыялогу, маналогу ў аналізаваных творах і пакажыце, у якім родзе літаратуры яны часта сустракаюцца, а ў якім - практычна не сустракаюцца. Чаму?
11.12.2023 09:29
Написать свой ответ:
Поясненне:
1. Тэрмін "паэзія" азначае мастацкую форму літаратурнага твору, дзе словы абутворваюць мелодыю, рытмічнасць, а ўсецісніваюць станы, эмоцыі і асабістыя думкі паэта. "Проза" - гэта форма твора, якая прадстаўляе звычайны прыкметны выказванне, паводле звычайнага абранага мовнага коду, без рытму, рыфмы і стрункай мелодыі. "Лірыка" - гэта паэтычный род літаратуры, які выражае пачуцці, эмоцыі і асабістыя думкі паэта. "Эпас" - гэта род літаратуры, які апісвае падзеі, звязаныя з усялякімі героямі, якія прайшлі які-небудзь шлях, прыгоды і іх праблемы.
2. "Тэма" ёсць асноўныя думкі, прадмет літаратурнага твору. "Ідэя" - гэта глыбокі сэнс альбо змест, які ляжыць у аснове твору. Тэма можа быць выяўлена як аўтарам, так і чытачом, у той час як ідэю часта трэба "вывесці" самаму чытачу. У творах розных літаратурных родаў тэмы і ідэі могуць выяўляцца праз апісанне прыроды (лірыка), прыгажосці герояў (эпас), штосьці аналагічнага (пра такую ж тэму ідзе гутарка дзвюх асоб) (драма) і многае іншае.
3. Аповед, апісанне, партрэт, пейзаж, дыялог і маналог з'яўляюцца элементамі розных літаратурных родаў. Аповеды часта сустракаюцца ў прозе, апісанні, партрэты і пейзажы - у прозе і паэзіі, дыялогі і маналоги - у драмах. Гэта звязана з тым, што іх функцыя ў кожным родзе літаратуры адрозніваецца. Аповеды абапісваюць падзеі і дзеянні герояў ў часе і прасторы, апісанні і партрэты прысвечаныя апісанню абразаў і станоў, пейзажы ажываюць прыроду, дыялогі - гутарку герояў, а маналогі - прызначаныя для адважной вытворчасці героя.
Прыклады выкарыстання:
1. Адрэсуйце вучняў да прачитання паэмы і прозавага твору аднаго аўтара, а потым папросіце іх параўнаць, у чым адрозніваюцца стылі і змест твораў.
2. Вядомы пісьменнік папрасіў учняў напісаць аповед, а іншы папрасіў стварыць дыялог. Адрасуйце вучняў прааналізаваць, у якой род літаратуры і для якой мэты ўжываюцца адны ці іншыя элементы.
Парада:
Каб лепш зразумець літаратурныя тэрміны, карыстайцеся дадатковай літаратурай, тлумачнікамі і антылогіямі твораў. Актыўна работайце з тэкстамі, разгледжвайце размешчаныя ў іх эпітэты, метафары, апісанні, дыялогі, што дапамагае лепш зразумець тэмы і ідэі, якія мы абраалі для аналізу.
Заданне:
Навядзіце прыклады тэмы і ідэі з вывучаных твораў розных літаратурных родаў. Пакажыце, як аповед, апісанне, партрэт, пейзаж, дыялог і маналог выкарыстоўваюцца ў гэтых творах. Падзяліце іх на групы паводле родаў літаратуры. Чаму вы думаеце, што гэтыя стылевыя тэрміны абунімацуецца ў адных родах літаратуры і прысутнічаюць толькі ў некалькіх?